Kişisel Verilerin İhlalinde Tazminat Hakkı
30/10/20196698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununda (Kısaca KVK), kişisel verilerin işlenmesinde başta özel hayatın gizliliği olmak üzere kişilerin temel hak ve özgürlüklerini korumak ve kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülükleri düzenlenmiştir. Bu düzenlemelerde, kişisel verilerin işlenmesi ve bu işlenmenin şartları, silinmesi, yok edilmesi veya anonim hale getirilmesi, aktarılması yer almaktadır. Ayrıca veri sorumlusunun aydınlatma ve veri güvenliğine ilişkin yükümlülükleri de düzenlenmiştir.
Söz konusu kişisel verileri işleyen kişiler ile aydınlatma ve veri güvenliğine ilişkin yükümlülüklere uymayan veri sorumlusunun, bu uygulamalarla ilgili olarak kişilik haklarını ihlal etmeleri olasıdır. Bu durumda, kişilik hakları ihlal edilenlerin, genel hükümlere göre tazminat hakkı vardır (KVK m.14/3). Davanın açılması durumunda, uygulanması gereken genel düzenleme hükümlerinden bazıları şunlardır; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu m.23 – 25; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m.58; 4982 sayılı Bilgi Toplama Kanunu m.4; Anayasa Kanunu m.20/3; KVK m.14/3.
Kişilik hakları ihlal edilenler, veri sorumlusunun hukuki statüsüne göre, adli ya da idari yargıda dava açabilirler. Kişisel verilerin işlenmesiyle bağlantılı kişisel değerleri, kişinin; şeref ve onuru, yaşam alanı, resmi/fotoğrafı ve sesi ile özel nitelikteki kişisel verileri (kişilerin ırkı, etnik kökeni, siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini, mezhebi, veya diğer inançları, kılık ve kıyafeti, dernek, vakıf ya da sendika üyeliği, sağlığı, cinsel hayatı, ceza mahkumiyeti, ve güvenlik tedbirleriyle ilgili verileri ile biyometrik ve genetik veriler) olarak belirtilebilir.
Sosyal medya özelinde internet ortamında hem kullanıcının kendi resmini, sesini, görüntüsünü paylaşmasının yanı sıra üçüncü bir kişinin tanınmasını sağlayacak şekilde ‘etiketleyerek’ bu kişiye ilişkin bir paylaşımda bulunması da mümkündür. Kişilik hakkının içinde yer alan özel hayatın gizliliğinin ihlali, kullanıcının kendi paylaşımında yer alan kişisel veriyi üçüncü kişinin hukuka aykırı olarak ele geçirmesi, saklanması veya aktarımı şeklinde gerçekleşecektir. Diğer yandan üçüncü kişinin kişisel verisinin yer aldığı bir paylaşımın rızası olmaksızın, kullanıcı tarafından sosyal medyada yayınlanması, kamuoyunun erişimine açılması kişilik hakkının ihlali anlamına gelir. Özellikle kişisel verilerin korunması kapsamında ırk, sağlık, cinsel hayat konularına ait bilgiler, hassas veri olarak daha nitelikli bir hukuki koruma altındadır.
Bu şekilde sosyal medyada kişisel verilerin işlenmesi sonucu kişilik hakkına saldırı söz konusu olduğunda TMK md. 23 vd. hükümleri uyarınca kişilik hakkına saldırının önlenmesi, sonlandırılması veya tespiti davası açılabilir. Ayrıca bu ihlal sonucu kişi, uğradığı maddi ve manevi zararına yönelik tazminat davası açabilir.